Onderzoeker Marilien: ‘Overprikkeling verdient meer aandacht’

Prikkels: we krijgen ze allemaal elke dag binnen. Mensen met een hersenaandoening hebben vaak meer moeite om deze prikkels te verwerken. Dat kan zorgen voor vervelende gevolgen en onbegrip. Marilien Marzolla doet onderzoek naar sensorische prikkelverwerking bij mensen met (en zonder) hersenletsel. Door haar onderzoek begrijpt ze hoe belangrijk begrip en erkenning is voor de onzichtbare gevolgen van een hersenaandoening.

Overprikkeling komt veel voor na hersenletsel en kan iemands leven negatief beïnvloeden. Ieder mens krijgt de hele dag door allerlei prikkels binnen die verwerkt moeten worden en waar we eventueel op moeten reageren. Denk aan iemand die onze naam roept. Of een stoplicht dat op rood springt. Maar ook: het licht van de zon of het geluid van een föhn. Prikkels zijn er in allerlei varianten; licht, geluid, smaak, geur en tast. Marilien onderzoekt voor het Expertisecentrum Hersenletsel Limburg en de Universiteit van Maastricht wat teveel prikkels met iemand doet. En hoe dat specifiek is voor mensen met een hersenaandoening. “Bij mensen met een hersenaandoening kan het zo zijn dat prikkels sterker binnenkomen. Of dat prikkels niet (goed) gescheiden kunnen worden. Bijvoorbeeld: je voert een gesprek, maar kan de achtergrondgeluiden in je hoofd niet dempen. Dat is best heftig en kan leiden tot klachten als vermoeidheid, misselijkheid of hoofdpijn.”

Onbegrepen en ongezien

Omdat deze klachten onzichtbaar zijn, worden mensen vaak niet goed begrepen door hun omgeving. Marilien: “Uit ons onderzoek naar prikkelverwerking blijkt dat mensen die last hebben van overprikkeling zich vaak onbegrepen en ongezien voelen. De overprikkeling kan er zelfs toe leiden dat ze vastlopen in hun gezin of werk. Meer begrip en erkenning kan eraan bijdragen dat er meer ingespeeld wordt op iemands situatie en op wat wel en niet haalbaar is.”

Onderzoek naar overprikkeling

Marilien doet vanuit het Expertisecentrum Hersenletsel Limburg en de Universiteit van Maastricht onderzoek naar overprikkelingsklachten na een hersenaandoening. “Voor het onderzoek hebben we mensen met overprikkeling na een hersenaandoening geïnterviewd. Daarbij richten we ons op drie dingen: hoe mensen de klachten ervaren, met welke factoren de overprikkeling samenhangt (denk aan stress, vermoeidheid en tijdsdruk), en hoe mensen met de overprikkeling omgaan. De informatie die we uit de interviews halen, willen we verder onderzoeken in toekomstige studies. Zodat we meer kennis krijgen over dit onderwerp en dus meer kunnen betekenen voor de mensen die er last van hebben.”

Aanpassen

Omdat Marilien als geen ander begrijpt wat de impact van overprikkeling kan zijn, strijdt ze voor meer kennis over dit onderwerp. “Hierdoor kunnen we hopelijk een stukje dichter bij een oplossing komen. Mijn wens is dat mijn onderzoek kan bijdragen aan het ontwikkelen van handvatten of een uiteindelijke behandeling voor deze ingrijpende klachten. Om een idee te geven van de impact: mensen die last hebben van overprikkeling vermijden steeds vaker (sociale) activiteiten, waar ze voorheen veel plezier aan beleefden. Jonge mensen gaan niet meer naar feestjes of festivals omdat het te druk is, oudere mensen kunnen soms niet meer op hun kleinkinderen passen. Die aanpassingen betekenen vaak veel voor iemand. Ik hoop dat er door de toenemende hoeveelheid aan onderzoek en informatie over overprikkeling betere mogelijkheden komen. Maar zeker ook dat er meer erkenning en begrip komt voor mensen die hiermee te maken krijgen. Juist omdat het niet zichtbaar is, is begrip zo belangrijk voor deze mensen.”

Aan de slag met jouw overprikkeling

Heb jij last van overprikkeling door een hersenaandoening? Ga dan aan de slag met het PrikkelPlan. Met deze online tool ontdek je hoe overprikkeling er bij jou uitziet en wat jou kan helpen.

Aan de slag