Onderzoek: geen hersenschade gevonden na ziekenhuisopname door COVID-19

Uit recent onderzoek blijkt: bij mensen die vanwege COVID-19 in het ziekenhuis zijn opgenomen, is geen zichtbare hersenschade door het coronavirus gevonden.  

De Hersenstichting steunde een onderzoek naar de mogelijke hersenschade door COVID-19. Indien er hersenschade is, werd onderzocht welke schade en hoe deze ontstaat. In het onderzoek werden geen verschillen in hersenfuncties en denkfuncties gevonden tussen coronapatiënten en andere ernstig zieke patiënten. Wel had meer dan de helft van de onderzochte coronapatiënten last van allerlei klachten. Klachten zoals vermoeidheid, concentratieproblemen, vergeetachtigheid of een verminderde kwaliteit van leven. De oorzaak van deze klachten is niet duidelijk. De onderzoekers vinden het daarom belangrijk dat er blijvende aandacht, zorg en ondersteuning is voor deze groep mensen. 

Hersenschade 

Het onderzoek stond onder leiding van Caroline van Heugten en Janneke Horn. De onderzoekers volgden twee groepen coronapatiënten: mensen die vanwege COVID-19 op de gewone verpleegafdeling waren opgenomen en mensen die met het coronavirus op de intensive care (ic) terecht kwamen. Zo’n 9 maanden na ontslag uit het ziekenhuis keken de onderzoekers via MRI-scans en uitgebreide cognitieve testen naar mogelijke hersenschade, en naar directe gevolgen van mogelijke hersenschade zoals geheugenstoornissen. Ook keken ze naar daadwerkelijk ervaren klachten, zoals vermoeidheid. 

“We hadden verwacht dat mensen uit de groep ic-patiënten, die per slot van rekening het ernstigst ziek waren, ook de grootste hersenschade en meer klachten zouden hebben. Maar dat bleek niet het geval. De MRI-scans van de hersenen waren grotendeels vergelijkbaar, alleen zagen we op de MRI-scans van de ic-patiënten wel meer microbloedinkjes. Patiënten met zulke microbloedingen hadden overigens niet meer stoornissen of klachten”, zegt Caroline van Heugten, hoogleraar Klinische Neuropsychologie in Maastricht en hoofd van het Expertisecentrum Hersenletsel Limburg.   

Lange termijn klachten na COVID-19

Ook vonden de onderzoekers geen verschillen in denkfuncties of mentale klachten tussen de twee groepen coronapatiënten. Opvallend was wel dat meer dan de helft van de gevolgde patiënten last heeft van allerlei klachten, zoals vermoeidheid, vergeetachtigheid, concentratieproblemen of een verminderde kwaliteit van leven. De oorzaak van deze klachten is nog niet duidelijk.

“Lange termijn klachten, zoals vermoeidheid en vergeetachtigheid, komen ook voor bij mensen die minder ernstig ziek waren en bij wie geen ziekenhuisopname nodig was. Ook bij deze groep mensen is de oorzaak van de klachten nog niet bekend. Mogelijk speelt bij de ic-patiënten niet alleen de ernstige ziekte een rol, maar ook de geïsoleerde verpleging met veel angst en stress én de angst die tijdens de eerste coronagolf breed in de samenleving leefde. Soortgelijke klachten zijn eerder gezien bij ic-overlevenden en dus niet specifiek voor COVID-19”, aldus Van Heugten.  

Waarom steunt de Hersenstichting dit onderzoek? 

In 2020 was er één ding dat ons leven beheerste: COVID-19. Een ziekte die zich razendsnel verspreidde en waar we niets over wisten. Het was niet duidelijk of en hoe COVID-19 de hersenen beschadigt en waar mensen na de ziekte nog last van kunnen hebben. Reden genoeg om hier onderzoek naar te (laten) doen. Dankzij iedereen die meedeed aan een crowdfundactie van de Hersenstichting konden we bijdragen aan dit onderzoek van de Universiteit Maastricht, Amsterdam UMC en UMC Utrecht. Dit onderzoek draagt bij aan de missie van de Hersenstichting: gezonde hersenen voor iedereen. 

Lees hier het persbericht van Maastricht University, in samenwerking met het Amsterdam UMC en UMC Utrecht. De resultaten van de zogenoemde NeNeSCo studie zijn recent gepubliceerd in het European Journal of Neurology.