Luie puber? Of serieus probleem?

Vragen en antwoorden over tieners en slaap

• Hoeveel uur slaap hebben tieners nodig?

  Tieners tot en met 13 jaar hebben gemiddeld 9 tot 11 uur slaap nodig. Vanaf 14 jaar is dit ongeveer 8 tot 10 uur slaap per nacht. Tijdens die uren slaap, wordt alle informatie van de dag verwerkt, het lichaam krijgt tijd om te herstellen én er worden groeihormonen aangemaakt. Het gaat niet alleen om hoeveelheid uren die je tiener slaapt: de hersenen en lichaam eisen ook regelmaat. Het is daarom belangrijk om iedere dag om ongeveer dezelfde tijd naar bed te gaan, om zo een goed ritme te creëren. Ook moet je tiener overdag voldoende bewegen én een moment van rust creëren voor het slapengaan, om zo heerlijk naar dromenland af te kunnen reizen en goede nachten te kunnen maken.

• Waarom is mijn tiener ’s ochtends niet uit bed te krijgen?

  In de puberteit vindt een verschuiving plaats in het slaap-waakritme. In sommige gevallen komt bij pubers de aanmaak van het hormoon melatonine later op gang. Dit hormoon is belangrijk voor een goed ritme. Een puber kan dan last krijgen van een vertraagde-slaapfasesyndroom. De hersenen sturen het signaal om te gaan slapen dan te laat. Hierdoor hebben ze moeite met in slaap vallen.  

  Door hormonale en sociale veranderingen gaan veel pubers later naar bed. Dingen zoals in de avond sporten, werken en afspreken met vrienden spelen hierin een steeds belangrijkere rol. Ook sociale media en het computer- en mobiele telefoongebruik zorgen ervoor dat pubers laat gaan slapen. Ze veranderen in ‘avondmensen’. De schooltijden veranderen alleen niet mee. Doordat pubers later naar bed gaan, maar nog steeds vroeg op moeten om naar school te gaan, kan er een slaaptekort optreden. Lees hier meer over slaap en jongeren.  

• Wat gebeurt er met de hersenen als een tiener te weinig slaapt? 

  Goede nachtrust is nodig om gezond te blijven, te groeien, te kunnen leren en lekker in je vel te zitten… Voor tieners is slaap extra belangrijk, omdat hun hersenen en lichaam nog volop in ontwikkeling zijn. Zonder voldoende slaap kunnen ze de informatie die ze overdag hebben geleerd niet verwerken; van gitaarles, sportoefeningen, of de wiskundeles. Bovendien voelen tieners zich na een goede nacht vrolijker, fitter en gelukkiger. 

  Iedere tiener heeft weleens stress of een slechte nacht. Als dat af en toe voorkomt, is dat geen probleem. Wanneer dit vaker gebeurt, kan het wel een probleem worden. Een tiener kan dan last hebben van het volgende: 

  • Slechtere concentratie en daardoor verminderde schoolprestaties. 
  • Vermoeid ‘hangen’ en geen energie hebben. 
  • Somber zijn en nergens zin in hebben. 
  • Sneller geïrriteerd, boos of zelfs agressief worden. 
  • Druk/risicovol gedrag vertonen (bv roken, drugs). 
  • Vaker ziek en/of klagen, bijvoorbeeld over aanhoudende hoofdpijn. 
  • Wallen onder de ogen en er slecht uitzien.