Wat is migraine?
Migraine is veel meer dan een heftige hoofdpijn, het is een hersenaandoening. De gevoeligheid voor migraine komt vaak in families voor en is voor een gedeelte erfelijk.
Sommige dingen lokken aanvallen uit op vaste momenten. Als vrouw kun je vaak een aanval krijgen in de periode waarin je ongesteld bent.
Naast hoofdpijn kan migraine ook andere klachten geven. Je kunt bijvoorbeeld erg misselijk zijn en overgeven, of extra gevoelig zijn voor prikkels zoals geluid, licht en geur. Je kunt problemen hebben met zien.
Migraine is vaak een aandoening die niet opvalt. Iemand met migraine trekt zichzelf namelijk terug, omdat het normale leven even niet vol te houden is.
Verschillende vormen van migraine
De meest opvallende vorm van migraine is die waarbij hoofdpijn het grote probleem is. De hoofdpijn zit vaak aan 1 kant van je hoofd en is vaak bonkend en ernstig. Het wordt erger als je bijvoorbeeld de trap op loopt. Je kunt ook misselijk worden en zelfs overgeven. Of je hebt zo’n last van het licht en geluid bij de hoofdpijn, dat je in een stille en donkere ruimte moet zitten of liggen.
-
Migraine rondom ongesteld zijn
Sommige vrouwen krijgen een aanval van migraine rondom de periode dat ze ongesteld zijn. Deze vorm van migraine komt door veranderingen in je hormonen. Onderzoekers denken dat de klachten komen doordat de hoeveelheid van het hormoon oestrogeen veel daalt vlak voor het ongesteld zijn, maar dit is nog niet zeker.
-
Migraine met aura
Ongeveer een derde van de mensen met migraine heeft aura’s voordat de hoofdpijn komt. Bij een aura werken lichaamsdelen kort niet meer als normaal. Je kunt dat merken aan je gezicht doordat je bijvoorbeeld flitsen, vlekken of sterretjes ziet. Dit begint vaak bij één oog en verplaatst daarna naar beide ogen. Ook je armen, benen of mond kunnen bij een aura doof voelen of juist tintelen. Niet iedereen die migraine met aura heeft, krijgt ook hoofdpijn.
Er zijn verschillende soorten zeldzame aura’s. Zogenaamde `oogmigraine´ (ook wel retinale migraine) geeft maar in één oog klachten, maar dit is een heel zeldzame vorm. Andere zeldzame aura’s zijn hersenstamaura’s, met bijvoorbeeld dubbelzien, duizeligheid, en minder helder en aanwezig zijn. Aura’s waarbij je beweegproblemen krijgt (motorische aura’s) bestaan uit krachtsverlies in armen, benen of het gezicht, waarbij je ook een volledige verlamming kunt hebben. Deze zeldzame vorm van migraine heet ook wel hemiplegische migraine en is vaak erfelijk.
-
Chronische migraine
Als iemand meer dan vijftien dagen per maand hoofdpijn heeft, dan is er sprake van langdurende migraine (chronische migraine). Chronische migraine kan langzaam ontstaan. Door het slikken van te veel pijnstillers of speciale medicijnen tegen migraine (triptanen), kun je vaker last krijgen van migraine of andere hoofdpijn en zo chronische migraine ontwikkelen. Chronische migraine kan ook ontstaan zónder dat je te veel pijnmedicatie gebruikt.
Sommige vrouwen krijgen een aanval van migraine rondom de periode dat ze ongesteld zijn. Deze vorm van migraine komt door veranderingen in je hormonen. Onderzoekers denken dat de klachten komen doordat de hoeveelheid van het hormoon oestrogeen veel daalt vlak voor het ongesteld zijn, maar dit is nog niet zeker.
Ongeveer een derde van de mensen met migraine heeft aura’s voordat de hoofdpijn komt. Bij een aura werken lichaamsdelen kort niet meer als normaal. Je kunt dat merken aan je gezicht doordat je bijvoorbeeld flitsen, vlekken of sterretjes ziet. Dit begint vaak bij één oog en verplaatst daarna naar beide ogen. Ook je armen, benen of mond kunnen bij een aura doof voelen of juist tintelen. Niet iedereen die migraine met aura heeft, krijgt ook hoofdpijn.
Er zijn verschillende soorten zeldzame aura’s. Zogenaamde `oogmigraine´ (ook wel retinale migraine) geeft maar in één oog klachten, maar dit is een heel zeldzame vorm. Andere zeldzame aura’s zijn hersenstamaura’s, met bijvoorbeeld dubbelzien, duizeligheid, en minder helder en aanwezig zijn. Aura’s waarbij je beweegproblemen krijgt (motorische aura’s) bestaan uit krachtsverlies in armen, benen of het gezicht, waarbij je ook een volledige verlamming kunt hebben. Deze zeldzame vorm van migraine heet ook wel hemiplegische migraine en is vaak erfelijk.
Als iemand meer dan vijftien dagen per maand hoofdpijn heeft, dan is er sprake van langdurende migraine (chronische migraine). Chronische migraine kan langzaam ontstaan. Door het slikken van te veel pijnstillers of speciale medicijnen tegen migraine (triptanen), kun je vaker last krijgen van migraine of andere hoofdpijn en zo chronische migraine ontwikkelen. Chronische migraine kan ook ontstaan zónder dat je te veel pijnmedicatie gebruikt.
Kinderen en migraine
Ook kinderen kunnen migraine krijgen. Zij hebben vooral last van misselijkheid en overgeven. Ze hebben minder last van hoofdpijn en klagen juist vaker over buikpijn. Meestal duren de aanvallen korter, 2 uur of minder.
Hoe herken je migraine?
Als je migraine hebt, merk je vaak dat andere mensen niet goed snappen wat het is. Anderen denken bijvoorbeeld dat je nog gewoon naar je werk kunt komen. Dat doen zij namelijk ook als ze hoofdpijn hebben.
Maar migraine is echt anders dan een gewone hoofdpijn. Als je migraine hebt, herken je dit verschil ook meteen. Een aanval kan verschillende fases hebben. Deze fases komen niet bij iedereen met migraine voor.
-
1. Waarschuwingsfase
Sommige mensen met migraine voelen dat de aanval eraan komt. Je kunt dit aan verschillende dingen merken.
- Je kunt minder goed tegen prikkels als geluid, licht en geur.
- Je hebt onverwacht honger, zin in bepaald eten, of je hebt juist minder zin om te eten.
- Je slaapt minder goed, gaapt veel of voelt je erg moe.
- Je stemming verandert: je voelt je opgejaagd en gestrest.
Het is goed om te weten dat deze dingen je voor een aanval waarschuwen. Ze zorgen niet voor de aanval zelf. Zo kun je vlak voor een aanval ineens trek krijgen in chocola. Dat betekent niet dat je een aanval krijgt, omdat je chocola eet.
-
2. Aurafase
Deze fase kan 5 minuten duren, maar soms ook een uur. Je hebt dan last van klachten die klein beginnen en steeds groter worden:
- Je kunt minder goed zien en mist soms een deel van je blikveld, waardoor je niet goed kunt lezen, fietsen of autorijden.
- Je ziet lichtflitsen, vlekken of sterretjes, of zigzaglijnen.
- Je voelt tintelingen of hebt een slapend gevoel in je arm, je been of je gezicht.
- Je zegt verkeerde woorden, of kunt niet op de juiste woorden komen als je iets wilt zeggen.
-
3. Hoofdpijnfase
Bijna iedereen die migraine heeft, krijgt de kenmerkende bonkende en kloppende hoofdpijn, vaak aan één kant van het hoofd. De hoofdpijn kan 4 uur duren en duurt soms wel tot 3 dagen. Andere klachten naast hoofdpijn zijn:
- Misselijkheid en/of overgeven
- Erg gevoelig zijn voor geluid (fonofobie)
- Erg gevoelig zijn voor licht (fotofobie)
- Erg gevoelig zijn voor geuren (osmofobie)
Tijdens een migraineaanval hebben mensen vaak de behoefte om stil in bed te liggen en/of te slapen. Het is belangrijk om daaraan toe te geven en genoeg rust te nemen. Verder zal het helpen om in een omgeving te zijn met weinig licht en lawaai.
-
4. Herstelfase
De ergste hoofdpijn is weg, maar je kunt nog dagen last hebben van de aanval. Je voelt je bijvoorbeeld leeg en moe en je kan je niet goed concentreren. Of je merkt dat je nog wat overgevoelig bent voor prikkels zoals licht en geluid. Ook kun je last hebben van een slecht humeur.
Sommige mensen met migraine voelen dat de aanval eraan komt. Je kunt dit aan verschillende dingen merken.
- Je kunt minder goed tegen prikkels als geluid, licht en geur.
- Je hebt onverwacht honger, zin in bepaald eten, of je hebt juist minder zin om te eten.
- Je slaapt minder goed, gaapt veel of voelt je erg moe.
- Je stemming verandert: je voelt je opgejaagd en gestrest.
Het is goed om te weten dat deze dingen je voor een aanval waarschuwen. Ze zorgen niet voor de aanval zelf. Zo kun je vlak voor een aanval ineens trek krijgen in chocola. Dat betekent niet dat je een aanval krijgt, omdat je chocola eet.
Deze fase kan 5 minuten duren, maar soms ook een uur. Je hebt dan last van klachten die klein beginnen en steeds groter worden:
- Je kunt minder goed zien en mist soms een deel van je blikveld, waardoor je niet goed kunt lezen, fietsen of autorijden.
- Je ziet lichtflitsen, vlekken of sterretjes, of zigzaglijnen.
- Je voelt tintelingen of hebt een slapend gevoel in je arm, je been of je gezicht.
- Je zegt verkeerde woorden, of kunt niet op de juiste woorden komen als je iets wilt zeggen.
Bijna iedereen die migraine heeft, krijgt de kenmerkende bonkende en kloppende hoofdpijn, vaak aan één kant van het hoofd. De hoofdpijn kan 4 uur duren en duurt soms wel tot 3 dagen. Andere klachten naast hoofdpijn zijn:
- Misselijkheid en/of overgeven
- Erg gevoelig zijn voor geluid (fonofobie)
- Erg gevoelig zijn voor licht (fotofobie)
- Erg gevoelig zijn voor geuren (osmofobie)
Tijdens een migraineaanval hebben mensen vaak de behoefte om stil in bed te liggen en/of te slapen. Het is belangrijk om daaraan toe te geven en genoeg rust te nemen. Verder zal het helpen om in een omgeving te zijn met weinig licht en lawaai.
De ergste hoofdpijn is weg, maar je kunt nog dagen last hebben van de aanval. Je voelt je bijvoorbeeld leeg en moe en je kan je niet goed concentreren. Of je merkt dat je nog wat overgevoelig bent voor prikkels zoals licht en geluid. Ook kun je last hebben van een slecht humeur.
Kenmerken van migraine
Bij migraine heb je last van een heftige, kloppende hoofdpijn. Meestal aan één kant van het hoofd, maar soms ook aan beide kanten. De hoofdpijn komt in meerdere aanvallen. Je hebt hier zoveel last van dat het je dagelijkse leven in de weg zit. Daarnaast kun je last hebben van de volgende kenmerken:
- Je ziet minder goed aan een kant van je gezichtsveld.
- Je ziet vlekken en lichtflitsen.
- Je kunt moeilijk praten.
- Je voelt je misselijk.
- Je moet overgeven.
- Je bent gevoelig voor geluid, licht en geur.
- Je aanval duurt uren tot dagen.
- Je ziet minder goed aan een kant van je gezichtsveld.
- Je ziet vlekken en lichtflitsen.
- Je kunt moeilijk praten.
- Je voelt je misselijk.
- Je moet overgeven.
- Je bent gevoelig voor geluid, licht en geur.
- Je aanval duurt uren tot dagen.
Onderzoek naar migraine
Ongeveer 60% van de vrouwen met migraine krijgt aanvallen rondom de menstruatie. De migraineaanvallen tijdens de menstruatie zijn vaak heviger, duren langer en reageren minder goed op acute medicatie vergeleken met aanvallen buiten de menstruatie. Er is dan ook grote behoefte aan een effectieve behandeling ter voorkoming van migraine bij deze vrouwen. Betere behandeling zou de kwaliteit van leven sterk verbeteren voor veel vrouwen.
De Hersenstichting ondersteunt daarom ‘The Migraine – WHAT! Study’ van onderzoeker dr. Gisela M. Terwindt. De onderzoekers verwachten dat het continu gebruik van een anticonceptiepil de kans op het optreden van migraineaanvallen kan verkleinen bij vrouwen met menstruatie-gerelateerde migraine.
Cijfers
Ongeveer 283.800
mensen waren in 2021 bij de huisarts bekend met migraine.
Dit is een lager getal dan het werkelijke aantal mensen met migraine, omdat niet iedereen met klachten naar de huisarts gaat.
Tussen 40 – 54
jaar komt migraine het meest voor.
Meer dan 75%
van de mensen is vrouw; migraine komt 3,5x zo vaak voor bij vrouwen
Diagnose van migraine
Als je denkt dat je migraine hebt, kun je het beste naar de huisarts gaan. Vertel zo precies mogelijk wat je klachten zijn. Dan kan de huisarts de diagnose stellen. Bij migraine is dan meestal geen extra onderzoek meer nodig. Als dat wel nodig is, verwijst de arts je door naar de hoofdpijnpolikliniek van het ziekenhuis.
Migraine-aura en andere hersenaandoeningen
Als je de eerste keer een migraineaanval krijgt, dan schrik je misschien. Zeker, als je voor de eerste keer een aura hebt. De klachten van een migraine-aura kunnen lijken op die van een TIA (Transient Ischaemic Attack). Het verschil is dat een verdoofd gevoel of problemen met zien bij een TIA heel plotseling ontstaan, terwijl migraineklachten steeds erger worden. Bij migraine heb je vaak ook tintelingen en zie je lichtflitsen of zigzaglijnen. Als je vaker last hebt van aura’s, merk je dat deze meestal ongeveer hetzelfde zijn. Daarna komt dan hoofdpijn.
Soms kan een migraine-aura ook worden verward met epilepsie, vooral als iemand geen migrainehoofdpijn krijgt. Let goed op je klachten en kijk of deze anders zijn dan normaal. Duurt je aura veel langer dan normaal of heb je ook hele andere klachten die erger worden? Dan kan er toch iets anders aan de hand zijn en is het belangrijk om naar een arts te gaan.
Oorzaken van migraine
Migraine is een ingewikkelde hersenaandoening waarvan de precieze oorzaak nog niet bekend is. Onderzoekers denken dat mensen met migraine gevoeliger zijn voor bepaalde prikkels uit de omgeving (uitlokkers). Voorbeelden van uitlokkers zijn bijvoorbeeld hormoonveranderingen, te weinig slaap en stress. De gevoeligheid voor bepaalde uitlokkers is deels bepaald door je genen (erfelijk). Je hebt daarom een verhoogde kans op migraine als het binnen de familie voorkomt. Vaak is het een combinatie van oorzaken die voor een migraineaanval zorgt. Er wordt op dit moment onderzoek gedaan om te ontdekken hoe dat precies werkt.
Als je migraine hebt, kunnen sommige prikkels ervoor zorgen dat je een aanval krijgt. Artsen en onderzoekers weten nog niet precies waarom dat zo is. Ze weten wel wat er in de hersenen gebeurt tijdens een aanval, maar nog niet waarom iemand op een bepaald moment een aanval krijgt.
Wat er in de hersenen gebeurt
Bij een migraineaanval ontstaat er een soort kortsluiting achterin je hersenen. Je hersencellen worden dan ineens heel actief, vooral in de hersenstam. Je kunt dan in de aurafase bijvoorbeeld sterretjes en streepjes zien, of tintelingen voelen. Je hersenstam stuurt signalen naar de rest van je hersenen en je hersenvliezen. Er komen dan op hetzelfde moment heel veel signaalstoffen vrij en (de bloedvaten in) de hersenvliezen raken daardoor geïrriteerd. Er ontstaat een soort ontsteking. Deze ontsteking zorgt voor de hoofdpijn en de andere klachten. In je hersenen is dus opeens heel veel activiteit en daardoor raken de hersencellen uitgeput. Dit gaat als een soort golf door je hersenen, van achteren naar voren. Dit heet Cortical Spreading Depolarization (CSD).
De prikkels van migraine
Veel mensen met migraine merken dat er bepaalde prikkels zijn die de migraineaanval kunnen uitlokken. Je kunt daarbij de oorzaken van migraine verwarren met de uitlokkers. Ze zijn niet hetzelfde. Mensen met migraine geven bijvoorbeeld aan dat bepaald eten migraine mogelijk uitlokt, zoals chocolade en kaas. Zin hebben in chocolade, zorgt niet voor de migraineaanval zelf. Het is dus niet de oorzaak. Dat lijkt misschien wel zo, doordat je misschien opeens meer trek hebt in chocolade en later een migraineaanval hebt.
Vaak is het een combinatie van prikkels die voor de migraineaanval zorgt. Deze prikkels kunnen uit je omgeving komen of uit je eigen lichaam. Prikkels uit de omgeving zijn bijvoorbeeld felle lichten en harde geluiden. Prikkels vanuit je lichaam zijn bijvoorbeeld ongesteld zijn of vermoeidheid. Ook een onregelmatige leefstijl (bijvoorbeeld het overslaan van maaltijden), stress en te weinig slaap, kunnen de migraineaanval uitlokken.
Migraine bij vrouwen
Migraine komt 3,5 keer vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Vooral vrouwen tussen de 25 en 50 jaar oud hebben migraine. Waarschijnlijk komt dit door veranderingen in de hormonen. Onderzoekers denken dat migraineaanvallen te maken hebben met de hoeveelheid van het hormoon oestrogeen dat in je lichaam sterk kan veranderen. Onderzoek laat ook zien dat vooral vrouwen met migraine een iets grotere kans hebben om een beroerte of hartinfarct te krijgen.
Vrouwen hebben vaker last van migraine rondom de periode van ongesteld zijn. Dit geldt ook voor de stopweek van de anticonceptiepil. Deze aanvallen duren vaak langer en zijn moeilijker te behandelen.
Rondom de overgang nemen de klachten van migraine ook vaak toe, of ontstaat migraine voor het eerst. Na de overgang nemen de klachten van migraine meestal af. Ook rondom de zwangerschap verandert migraine vaak. De meeste vrouwen hebben dan minder last van de migraine, anderen juist meer.
Erfelijkheid
De gevoeligheid voor bepaalde uitlokkers is deels bepaald door je genen (erfelijk). Je hebt daarom een verhoogde kans op migraine als het binnen de familie voorkomt.
Behandeling van migraine
Helaas is migraine nog niet te genezen. Wel is er behandeling mogelijk. Je huisarts of specialist kijkt samen met jou naar de beste behandeling. Mogelijke behandelingen voor migraine zijn:
-
Pijnstillers
Veel mensen met migraine nemen paracetamol of aspirine bij een aanval. Meestal is dat niet genoeg. Ibuprofen helpt al iets beter tegen de pijn. Ook kun je juist meer hoofdpijn krijgen als je te veel pijnstillers gebruikt. Neem daarom contact op met je huisarts als je meer dan 2 dagen per week een van deze pijnstillers gebruikt.
-
Medicijnen tegen de aanval (antimigraine-medicatie)
Antimigraine-medicatie (triptanen) zijn medicijnen die migraine tegengaan. Deze medicijnen neem je als de migraineaanval begint. Het is erg belangrijk om dit direct te doen, omdat de hoofdpijnaanval dan nog kan worden afgebroken. Triptanen werken meestal binnen 2 uur en kunnen de pijn redelijk goed verminderen. Soms komt de aanval binnen een dag weer terug. Je kunt dan nog een triptaan nemen, maar gebruik niet te veel en te vaak omdat dit kan zorgen voor meer hoofdpijn. Het kan zijn dat een triptaan toch niet goed werkt of dat er veel bijwerkingen ontstaan. Bespreek dit dan met je huisarts.
-
Medicijnen om een aanval te voorkomen (preventieve medicatie)
Als je vaak migraineaanvallen hebt, dan kan de huisarts medicijnen geven die bedoeld zijn om aanvallen te voorkomen (preventieve medicatie). Deze medicijnen kunnen ook zorgen dat de aanval minder lang duurt en minder heftig is. Preventieve medicatie kan ook bedoeld zijn om te voorkomen dat je te veel pijnstillers of triptanen gebruikt.
Veel mensen met migraine nemen paracetamol of aspirine bij een aanval. Meestal is dat niet genoeg. Ibuprofen helpt al iets beter tegen de pijn. Ook kun je juist meer hoofdpijn krijgen als je te veel pijnstillers gebruikt. Neem daarom contact op met je huisarts als je meer dan 2 dagen per week een van deze pijnstillers gebruikt.
Antimigraine-medicatie (triptanen) zijn medicijnen die migraine tegengaan. Deze medicijnen neem je als de migraineaanval begint. Het is erg belangrijk om dit direct te doen, omdat de hoofdpijnaanval dan nog kan worden afgebroken. Triptanen werken meestal binnen 2 uur en kunnen de pijn redelijk goed verminderen. Soms komt de aanval binnen een dag weer terug. Je kunt dan nog een triptaan nemen, maar gebruik niet te veel en te vaak omdat dit kan zorgen voor meer hoofdpijn. Het kan zijn dat een triptaan toch niet goed werkt of dat er veel bijwerkingen ontstaan. Bespreek dit dan met je huisarts.
Als je vaak migraineaanvallen hebt, dan kan de huisarts medicijnen geven die bedoeld zijn om aanvallen te voorkomen (preventieve medicatie). Deze medicijnen kunnen ook zorgen dat de aanval minder lang duurt en minder heftig is. Preventieve medicatie kan ook bedoeld zijn om te voorkomen dat je te veel pijnstillers of triptanen gebruikt.
Therapie
Als de meest gebruikte medicijnen niet genoeg helpen, kan je huisarts je doorsturen naar een neuroloog die veel van hoofdpijn weet. De neuroloog kan de diagnose opnieuw beoordelen en kan andere medicijnen voorschrijven.
Gevolgen van migraine
Het aantal migraineaanvallen verschilt per persoon. Gemiddeld heb je één migraineaanval per maand, maar je kunt ook één keer per jaar of meerdere keren per maand een aanval hebben. Je kunt ook last hebben van migraine als je geen aanval hebt. De angst en onzekerheid om een aanval te krijgen, is namelijk al erg vervelend. Migraine heeft gevolgen op verschillende gebieden:
- Thuis: bij een migraineaanval heb je meestal zoveel hoofdpijn dat je alleen maar op bed wilt en kunt liggen. Het kan dan erg moeilijk zijn om je huishouden te doen en de dagelijkse dingen staan even stil. Uit onderzoek blijkt dat mensen met migraine een grotere kans hebben op het ontwikkelen van een angststoornis of een depressie. Vooral vrouwen met migraine lijken een iets grotere kans te hebben op een beroerte of hartinfarct.
- Op school en werk: door de aura en de hoofdpijn kun je meestal bijna niet meer denken en je aandacht ergens bijhouden. Je wilt je daarom ziekmelden op je werk en dat zal niet iedereen begrijpen. Het kan helpen om daarom op school en werk uit te leggen wat migraine betekent. Dan kan je naar huis als dat nodig is.
- Vrije tijd: gevoelig zijn voor bijvoorbeeld licht en geluid, maakt het lastig en soms onmogelijk om te reizen en in een drukke omgeving te zijn. Doordat je bijvoorbeeld vlekken ziet bij een aura, kun je niet goed zien. Daardoor kan je moeilijker lezen, fietsen of autorijden. Je wilt misschien het liefst je afspraken afzeggen. Je kunt je gestrest en angstig voelen, omdat je geen controle hebt over migraine. Mensen met migraine hebben een grotere kans om een angststoornis of depressie te krijgen. Bespreek de migraine met je huisarts om te voorkomen dat je klachten erger worden.
- Sociale contacten: misschien moet je een feestje of afspraak met vrienden afzeggen als je een migraineaanval hebt. Je wacht dan totdat je je weer beter voelt. Veel mensen weten weinig over migraine. En de meeste mensen zien je alleen als je geen migraine hebt, waardoor ze kunnen denken dat het wel meevalt. Je kunt daardoor veel onbegrip ervaren.
Vooruitzichten met migraine
Er wordt onderzoek gedaan naar de oorzaken en behandeling van migraine. Helaas is er nog geen behandeling die ervoor zorgt dat migraine overgaat. Er is ook niet bekend wat je kunt doen om de kans op migraine kleiner te maken. Sommige mensen hebben alleen in een bepaalde periode in hun leven migraineaanvallen. Andere mensen hebben er juist hun hele leven last van. Bij meisjes lijkt migraine te beginnen tijdens de puberteit en worden de klachten ergers tijdens de overgang. Migraine zonder aura gaat meestal weg na de overgang.
Folder | Leven met migraine
Tips voor mensen met migraine
Het is verstandig om met klachten naar je huisarts te gaan en de migraine serieus te nemen. De huisarts kan je misschien medicijnen geven en doorverwijzen naar een specialist die veel van hoofdpijn en migraine weet (neuroloog). Nog meer tips voor mensen met migraine zijn:
Bespreek het met de huisarts
Hoe heftig een migraineaanval is, verschilt per persoon. Daarom verschilt ook hoe je het beste met migraine om kunt gaan. Met je huisarts kan je goed bespreken wat je het beste kunt doen. Het is altijd goed om contact op te nemen met de huisarts als:
- je meer dan 2 aanvallen per maand hebt.
- je medicijnen niet genoeg helpen.
- je meer dan 2 dagen per week medicijnen tegen migraine gebruikt.
- je last krijgt van andere klachten, zoals je verdrietig of angstig voelen.
Kijk wat je kunt doen in je dagelijks leven
Wat een migraineaanval precies veroorzaakt, is onduidelijk. Soms kan je het idee hebben dat en bepaalde gebeurtenis, zoals een drukke verjaardag, voor een migraineaanval zorgt. Er is hiervoor geen bewijs en daarom is het ook niet nodig om het uit de weg te gaan. Er zijn wel een aantal dingen die je kunt doen om de kans op een aanval te verkleinen.
- Slaap en eet op regelmatige tijden.
- Beweeg genoeg.
- Gebruik geen drugs en drink geen alcohol, of in ieder geval niet meer dan één glas per dag.
- Rook niet. Daarmee verklein je ook de kans op hart- en vaatziekten.
Migraine en voedsel
Let op wat je eet, maar haal oorzaak en gevolg niet door elkaar. Er is geen bewijs voor dat bepaald eten (bijvoorbeeld kaas of chocolade) een migraineaanval veroorzaakt. Wel kan je bepaald voedsel eten vlak voordat je een aanval krijgt, waardoor het lijkt alsof de aanval door het eten komt. Maar eigenlijk krijg je juist door de aanval zin in het eten en niet andersom. Wel kan je proberen om niet te veel cafeïne binnen te krijgen. Als je bijvoorbeeld vijf of meer koppen koffie per dag drinkt, dan went je lichaam hieraan. Als je dan minder cafeïne binnenkrijgt kan je hoofdpijn (maar niet per se migraine) krijgen.
Leer je uitlokkers herkennen met een hoofdpijndagboek
Je kunt in een hoofdpijndagboek opschrijven welke klachten je wanneer ervaart en wat deze klachten mogelijk heeft uitgelokt. Zo kan je patronen ontdekken in wat bij jou een migraineaanval uitlokt en misschien een volgende aanval sneller herkennen of zelfs voorkomen. Een voorbeeld van een hoofdpijndagboek vind je op de websites van thuisarts.
Wees open over migraine op werk of studie
Als je je vaak ziekmeldt, kunnen mensen je raar aankijken. Het kan helpen als je huisarts dan de diagnose migraine heeft gesteld. Je kunt dit dan vertellen aan de bedrijfsarts op werk, op je studie of aan collega’s. Dit kan zorgen dat je meer begrip krijgt als je een migraineaanval hebt en naar huis wilt. Je kunt mensen in je omgeving ook de folder ‘leven met migraine’ laten lezen, zodat zij beter begrijpen wat migraine voor jou betekent.
Praat met andere mensen met migraine
Je omgeving kan niet precies ervaren wat jij voelt bij een migraineaanval en wat dit voor jou betekent. Het kan daarom fijn zijn om met andere mensen met migraine te praten. Zij hebben misschien ook handige tips voor wat je tijdens een aanval kunt doen. Via de patiëntenvereniging Hoofdpijnnet kan je ook andere mensen met migraine ontmoeten.
Tips voor naasten van mensen met migraine
Voor partners en familie kan het ook moeilijk zijn om met gevolgen van migraine om te gaan. Patiëntenvereniging Hoofdpijnnet is er voor mensen die hetzelfde meemaken (‘lotgenotencontact’). Daar kun je met je familie terecht voor meer hulp en sociale steun.
Zorgen voor naasten, ook wel mantelzorg genoemd, is voor de meeste mensen logisch. Als één van je vrienden migraine heeft, wil je natuurlijk graag helpen. Soms kun je meer doen dan je denkt, ook als collega of werkgever. Soms ben je partner of ouder van iemand met migraine. Dat is niet altijd even makkelijk. Mantelzorg is hulp die verder gaat dan wat de overheid ‘gebruikelijke hulp’ noemt.
Tips voor mantelzorgers en naasten
Als iemand in je omgeving migraine heeft, dan wil je natuurlijk graag helpen. Soms kan je meer doen dan je denkt en daarom is het fijn om met iemand met migraine te bespreken waar je bij kunt helpen. Je kunt helaas niet de hoofdpijn stoppen, maar je kunt tijdens de aanval bijvoorbeeld wel taken in huis overnemen. Ook kan je begrip laten zien door de migraineklachten serieus te nemen. Wat je kunt doen:
- Bedenken dat iemand die een aanval heeft, hier niets aan kan doen.
- Zorg voor een rustige omgeving, waarin iemand kan herstellen.
- Neem dingen van iemand met migraine over. Dan kan iemand met migraine rusten en slapen om te herstellen.
Risico op migraine verkleinen
Je kunt niet echt iets doen om de kans op migraine kleiner te maken. De oorzaak van migraine is nog onduidelijk.
De Hersenstichting heeft bij het opstellen van deze tekst dankbaar gebruik gemaakt van adviezen van:
- Gisela M. Terwindt, neuroloog, LUMC te Leiden
- Nadine Pelzer, neuroloog, LUMC te Leiden
- Britt van der Arend, arts-onderzoeker, LUMC te Leiden
- Daphne van Casteren, arts-onderzoeker, LUMC te Leiden
- Iris Verhagen, arts-onderzoeker, LUMC te Leiden
Laatste update: november 2024
Leer op een leuke manier je hersenen fit te houden
De HersenCoach is een gratis online training van vijf weken. Iedere week delen hersenexperts zoals Prof. Dr. Erik Scherder wetenschappelijk onderbouwde tips, video’s en opdrachten.
Al 50.000 mensen gingen je voor en beoordeelden het programma met een 8.