Waarschuwing

Worden klachten erger? Ga dan direct naar de huisarts of de spoedeisende hulp. Let ook goed op of je bewustzijn verandert. Dit kan een teken zijn dat er meer schade aan het ontstaan is. Gebruik daarom na een klap op je hoofd geen middelen die het bewustzijn verdoven, zoals alcohol of drugs. Zeker de eerste dagen na een klap moet je goed opletten.

Let op
Neem direct contact op met je huisarts of de spoedeisende hulp als je na het letsel last krijgt van de volgende klachten:

  • steeds meer hoofdpijn of flinke hoofdpijn
  • achter elkaar overgeven
  • verwardheid, sufheid of niet meer reageren
  • geheugenverlies

Kenmerken van traumatisch hersenletsel

Bij traumatisch hersenletsel horen verschillende kenmerken. Deze duren bij een hersenschudding vaak korter dan bij een hersenkneuzing. Ook zijn de klachten bij een hersenschudding meestal minder zwaar. 

Direct na het hersenletsel kun je last hebben van de volgende klachten:

  • je bent bewusteloos geweest. Dit hoeft bij een hersenschudding niet zo te zijn.
  • je bent in de war

In de periode na het hersenletsel kun je last krijgen van andere klachten:

Bij een hersenkneuzing heb je vaak nog zwaardere klachten. Sommige lichaamsdelen doen het bijvoorbeeld niet meer, of je kunt niet goed meer zien. Ook kun je moeite hebben met het begrijpen van dingen.

Diagnose van traumatisch hersenletsel

Heeft je hoofd een flinke klap gekregen? Dan is het altijd verstandig om naar de huisarts te gaan. Je kunt aan de buitenkant namelijk niet zien of er schade aan de hersenen is. De arts zal vragen wat er gebeurd is. Ook vraagt de arts of je bijvoorbeeld buiten bewustzijn bent geweest, of dingen niet meer weet.

Bij een hersenschudding is dat meestal genoeg informatie om de diagnose te stellen. Bij een hersenkneuzing is er meer onderzoek nodig. Er worden bijvoorbeeld testjes gedaan om te controleren of je weer goed bij bewustzijn bent.

Met een CT-scan (Computer Tomografie) of MRI-scan (Magnetic Resonance Imaging) kan een beeld van de hersenen worden gemaakt. Zo kan de arts zien of en waar er precies schade is.

Oorzaken van traumatisch hersenletsel

Bij traumatisch hersenletsel is er altijd sprake van een harde klap tegen het hoofd, het trauma. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren bij een verkeersongeluk, een nare val of een vechtpartij. Ook tijdens het sporten kun je traumatisch hersenletsel oplopen. Bijvoorbeeld wanneer je hard met iemand anders in botsing komt.

Behandeling van traumatisch hersenletsel

Bij een hersenschudding is rust vooral erg belangrijk. Dat betekent zeker niet dat je alleen maar in bed hoeft te liggen. Het wordt geadviseerd om in de eerste 48 uur na het ongeluk stap voor stap lichte lichamelijke activiteiten op te bouwen, zoals kort wandelen. In de dagen daarna wordt er aangeraden om licht inspannende activiteiten af te wisselen met rust.

Bij een hersenkneuzing kan de behandeling langer duren. De eerste uren na een ongeluk zijn de artsen bezig met twee dingen: zorgen dat je overleeft en voorkomen dat de hersenen meer schade oplopen. Soms word je korte tijd in het ziekenhuis opgenomen. De behandeling daarna hangt af van de ernst van het hersenletsel en welke klachten je hebt. Je kunt bijvoorbeeld een behandeling krijgen die je helpt om lichamelijk te herstellen. Er zijn ook behandelingen die je helpen bij het omgaan met klachten. Zoals cognitieve gedragstherapie, dat kan helpen bij geheugenproblemen.

Soms krijgen mensen na een hersenkneuzing medisch specialistische revalidatie in een revalidatiecentrum. Dit heet ook wel neurorevalidatie. Je arts in het ziekenhuis kan je verwijzen voor deze revalidatie.
Tijdens de neurorevalidatie kan een speciaal team van specialisten je helpen om zo goed mogelijk te herstellen. Zo helpt een ergotherapeut je om zo zelfstandig mogelijk de dagelijkse dingen te doen. Een fysiotherapeut kan je helpen met bewegen en een psycholoog helpt bij mentale klachten.

Gevolgen van traumatisch hersenletsel

Over het algemeen nemen de klachten na een hersenschudding of hersenkneuzing langzaam af. De meeste mensen met een hersenschudding kunnen hun dagelijkse bezigheden langzaamaan weer beginnen in de eerste dagen of weken. Dit is bij iedere persoon anders. Sommige mensen houden langer dan een maand last van hun klachten. Wanneer dit gebeurt  na een hersenkneuzing dan noemen we dit klachten die te maken hebben met niet-aangeboren hersenletsel (NAH).

Een hersenschudding of hersenkneuzing kan gevolgen hebben voor je lichaam, je denken en je stemming. De kans op blijvende klachten is kleiner als je een hersenschudding vanaf het begin serieus neemt.

Gevolgen voor je lichaam

Gevolgen voor het denken

Gevolgen voor je stemming

Bij blijvende klachten kun je ook last krijgen van:

Duren je klachten na een hersenschudding langer dan drie maanden, en wordt er niet alsnog een hersenkneuzing vastgesteld, dan noemen we dit geen hersenschudding meer. We noemen dit een PCS (Post Commotioneel Syndroom).

Cijfers

71.800

mensen kwamen in 2021 op de spoedeisende hulp terecht met traumatisch hersenletsel.

Daarvan had 84% licht traumatisch hersenletsel en 16% ernstig traumatisch hersenletsel.

82.700

mensen waren er in 2021 bij de huisarts bekend met een hersenschudding.

82%

van de mensen is jonger dan 65 jaar.

De Hersenstichting heeft bij het opstellen van deze tekst dankbaar gebruik gemaakt van adviezen van:

  • Prof. dr. Joukje van der Naalt, neuroloog, UMCG te Groningen

Laatste update: april 2024