Kenmerken van menière
Als je ménière hebt, dan merk je dat meestal eerst aan plotselinge aanvallen van duizeligheid. Deze duizeligheid kan zo heftig zijn dat je niks meer kunt doen.
Tijdens zo’n aanval kun je ook last hebben van andere klachten, zoals:
- heftige misselijkheid en vaak ook overgeven
- slechter of vervormd horen
- tinnitus
- een vol gevoel in je oor
- schokkende bewegingen van je ogen, waar je geen controle over hebt
Een aanval kan tussen de 20 minuten tot 12 uur duren. Hoe ernstig de aanvallen zijn en hoe vaak ze gebeuren, verschilt per persoon. Je kunt wekelijks een aanval hebben, maar het kan ook jaren duren tot je de volgende krijgt.
Diagnose van menière
Ménière begint meestal met plotse aanvallen van duizeligheid, waarin je je erg misselijk voelt. Het kan ook dat je eerst moeite met horen krijgt en er daarna pas aanvallen van duizeligheid ontstaan. Met deze klachten kom je vaak eerst bij je huisarts.
Bij een vermoeden van ménière verwijst de huisarts je door naar de KNO-arts in het ziekenhuis. Deze arts doet een hoortest om te onderzoeken of je problemen met horen hebt. Zo’n hoortest heet ook wel een audiogram. Soms moet je hier een paar keer voor naar het ziekenhuis. Zo kan de arts op verschillende momenten meten hoe goed je kunt horen.
De arts kan de diagnose ménière stellen bij deze drie voorwaarden:
- je hebt 2 aanvallen gehad van langer dan 20 minuten
- uit de hoortest blijkt dat je bepaalde tonen slechter hoort
- er is geen andere oorzaak voor de tinnitus of het volle gevoel in je oor
Soms is na de hoortest al duidelijk of er sprake kan zijn van ménière. Maar het is ook mogelijk dat de arts denkt dat er een andere oorzaak voor je klachten is. Misschien wil de arts verder onderzoek doen. Als dat zo is, dan onderzoekt de arts je evenwicht en soms ook je bloed.
Soms vraagt de arts een MRI-scan (Magnetic Resonance Imaging) of CT-scan (Computer Tomografie) aan om een bepaald deel van je oor beter in beeld te brengen. Dit kan de arts helpen om de diagnose ménière te stellen.
Oorzaken van menière
Wetenschappers weten nog niet wat ménière veroorzaakt. Als je de aandoening hebt, dan heb je te veel van een bepaald soort vocht in je binnenoor: binnenoorvloeistof. Waar dit door komt, is nog onduidelijk.
Behandeling van menière
Er is nog geen behandeling die ménière geneest. Wel zijn er medicijnen die een aanval minder erg kunnen maken. Ook kan je behandelaar je medicijnen geven tegen de misselijkheid.
Als je veel heftige aanvallen hebt, kan de KNO-arts onder verdoving een prikje in je oor geven, bijvoorbeeld met een bijnierschorshormoon (methylprednisolon) of een antobioticum (gentamicine). Dit kan het aantal en de ernst van de aanvallen verminderen. Heel soms helpen deze prikjes niet. Een operatie kan dan mogelijk zijn.
Uiteindelijk worden de klachten van ménière minder. Er zijn dan geen duizeligheidsaanvallen meer. Wel kan je minder horen en last houden van suizen en soms ook balansklachten. Het kan enkele jaren, maar soms ook heel veel jaren duren voordat de klachten van ménière verminderen.
Bij ernstige tinnitus verwijst de KNO-arts je door naar een audiologisch centrum. Hier kun je hulpmiddelen krijgen, zoals een tinnitusmaskeerder of hoortoestel. Die zorgen dat je tijdelijk minder last hebt van tinnitus.
Omgaan met ménière kan erg lastig zijn. Dit kan tot verschillende mentale problemen leiden, zoals ernstige angst, somberheid of een depressie. Als je hier last van hebt, kun je hulp krijgen van een speciale arts: een psycholoog of psychiater.
Een psychiater kan je medicijnen geven als je een depressie hebt. Een psycholoog kan je speciale therapie geven, zoals EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing). Dit kan het makkelijker maken om met de aandoening te leven. Ook kun je cognitieve gedragstherapie volgen bij een ggz-organisatie voor doven en slechthorenden, zoals de GGMD.
Gevolgen van menière
Bij ménière heb je in het begin meestal alleen klachten tijdens een aanval. Maar in een latere fase zijn de problemen met horen vaak blijvend. Ook kun je dan aan beide oren klachten krijgen.
Als je weinig aanvallen en klachten hebt, valt er mogelijk goed met ménière te leven. Bij ernstige klachten is dat anders: je kunt dan veel onrust ervaren en minder plezier in het leven hebben.
Ménière kan meerdere gevolgen hebben voor je dagelijks leven:
- Thuis: je kunt moeite hebben om voor jezelf te zorgen. Je valt misschien moeilijker in slaap en verliest veel energie tijdens en na een aanval. Daardoor kan het regelen van je huishouden lastiger zijn.
- Werk en school: je kuntmoeite hebben om je aandacht ergens bij te houden, bijvoorbeeld door de tinnitus of de angst voor een nieuwe aanval. Door de duizeligheid kan het ook moeilijk zijn om te reizen. Ook als je geen aanval hebt, kan lopen, fietsen of autorijden lastiger zijn.
- Vrije tijd: je hebt door de blijvende klachten misschien minder energie voor je hobby’s. Tijdens een aanval is het niet mogelijk om door te gaan met je dag. Je kunt ook last hebben van angsten, somberheid, onrustig zijn en je eenzaam voelen.
- Sociale contacten: je hebt meer moeite met horen en daardoor kost het volgen en meedoen aan een gesprek veel energie. Misschien vermijd je hierdoor sociale situaties ook liever.
De Hersenstichting heeft bij het opstellen van deze tekst dankbaar gebruik gemaakt van adviezen van:
- Prof. dr. Tjasse Bruintjes, Bijzonder hoogleraar Keel-, Neus- en Oorheelkunde, LUMC te Leiden
Laatste update: april 2024