MCI (Mild Cognitive Impairment)

Kenmerken van MCI

Door MCI kun je dagelijkse activiteiten nog steeds doen, maar je klachten maken het wel moeilijker. Niet iedereen met MCI heeft dezelfde klachten. 

Als je MCI hebt, dan heb je meestal last van één of meer van deze kenmerken:

• problemen met onthouden, zoals het vergeten van een afspraak of een telefoongesprek
• moeite met nieuwe dingen begrijpen en leren
• moeite met het overzicht houden
• moeite met het uitvoeren van simpele handelingen, zoals autorijden, jezelf aankleden of koffiezetten

Door de problemen met onthouden kan MCI soms lijken op dementie, maar de klachten zijn minder ernstig. Zo kun je door MCI bijvoorbeeld bepaalde details van een gebeurtenis vergeten. Zoals de naam van de supermarkt waar je net was. Maar je vergeet niet dat je zojuist boodschappen hebt gedaan. Bij dementie gebeurt dat vaak wel.

Diagnose van MCI

Als je MCI hebt, dan kun je merken dat je problemen krijgt met onthouden. Je kunt bijvoorbeeld afspraken gaan vergeten, of vergeten dat je net met iemand hebt gebeld.

Het kan zijn dat je geen moeite met onthouden krijgt, maar wel problemen met denken. Je begrijpt nieuwe dingen dan bijvoorbeeld minder snel. Of het plannen en uitvoeren van dingen kost je meer tijd. Met deze klachten kom je vaak eerst bij je huisarts.

De huisarts kan je doorverwijzen naar een speciale arts in het ziekenhuis: een neuroloog. Deze arts zal je vragen stellen over je klachten en je lichaam onderzoeken. Daarna zal de neuroloog je hersenen onderzoeken met een test: de Montreal Cognitive Assessment (MoCA).

Soms word je hierna nog getest door een speciale psycholoog: een neuropsycholoog. Er bestaat geen speciaal onderzoek dat laat zien dat je MCI hebt. Toch kan de neuroloog of neuropsycholoog na deze onderzoeken meestal wel bepalen of er sprake kan zijn van MCI.

Oorzaken van MCI

MCI kan door verschillende factoren worden veroorzaakt. Zo kan het een vroege fase zijn van de ziekte van Alzheimer. Maar dit is niet altijd het geval.

Je kunt MCI ook krijgen als je lange tijd een depressie of burn-out hebt. Of als je hersenen tijdelijk minder goed werken. Bijvoorbeeld door een gebrek aan vitamine B1, door een schildklier die minder goed werkt, of door een bijwerking van bepaalde medicijnen zoals oxybutinine of amitryptiline.

Behandeling van MCI

Als de stoornis door een mentale factor is veroorzaakt, zoals een burn-out of depressie, dan zal je arts je doorverwijzen naar een psycholoog of psychiater die ervoor kan zorgen dat je je beter gaat voelen.

Als je MCI hebt, is het belangrijk dat je je regelmatig laat controleren door je huisarts. Deze arts kan dan in de gaten houden of er factoren zijn die je klachten erger kunnen maken. Zoals een hoge bloeddruk, een verkeerd gebruik van medicijnen, een gebrek aan vitaminen, een depressie, of problemen met je schildklier.

Als hier sprake van is, dan zal je huisarts je hiervoor behandelen of doorverwijzen.

Gevolgen van MCI

Er bestaan 2 vormen van MCI: een amnestische en een niet-amnestische vorm. Bij de amnestische vorm heb je problemen met onthouden en kun je bepaalde vormen van dementie ontwikkelen. Zoals de ziekte van Alzheimer.

De niet-amnestische vorm komt minder vaak voor. Hierbij heb je geen moeite met onthouden. Deze vorm kan ook leiden tot bepaalde vormen van dementie. Zoals Lewy body dementie (LBD) en vasculaire dementie. Maar het kan ook zijn dat je MCI hebt en geen dementie ontwikkelt.

Met MCI kun je nog steeds alle dagelijkse dingen doen. Toch kan het grote gevolgen hebben voor je leven:

• Iets begrijpen: je kunt problemen krijgen met denken, onthouden en het begrijpen van informatie.
• Jezelf verplaatsen: je kunt moeite krijgen met meedoen aan het verkeer, autorijden en je treinreis plannen. Of moeite met inschatten hoe lang je onderweg bent, waardoor je vaker te laat komt.
• Jezelf verzorgen: douchen, jezelf aankleden, je eten opwarmen. Door MCI kan het zijn dat je niet meer goed weet hoe je zulke dingen moet doen. Of dat je vergeet om je medicijnen te slikken.
• Omgaan met anderen: als je problemen met onthouden hebt, dan kun je regelmatig een afspraak vergeten. Of vergeten wat iemand tegen je gezegd heeft.
• Dagelijkse activiteiten: dagelijkse activiteiten doen kost meer moeite. Zo moet je jezelf bepaalde trucjes aanleren om afspraken te plannen en onthouden, spullen niet kwijt te raken, en elektrische apparaten te gebruiken. Zoals een handleiding neerleggen bij de koffiemachine.
• Meedoen aan de wereld: hoewel het lukt om dagelijkse dingen te blijven doen, kun je erg veel last hebben van je klachten. Ook kun je je door de stoornis onzeker en enorm somber voelen.

De Hersenstichting heeft bij het opstellen van deze tekst dankbaar gebruik gemaakt van adviezen van:

• Prof. dr. Marcel Olde Rikkert, hoogleraar geriatrie, afd. Geriatrie & Radboudumc Alzheimer centrum te Nijmegen