Een rib uit m’n lijf
20 december, 2024
Vrijdag 30 april 2021
Het is en blijft één van de moeilijkste dingen als je chronisch ziek bent: Je vrienden versus je ziekte.
Sommige vrienden verloor ik al in de eerste weken of maanden. Sommigen pas na een aantal jaar, en weer anderen zijn, na vijf jaar leven met hersenletsel, nog steeds niet weg te slaan.
Vrienden komen en gaan in alle soorten en maten. Sommigen zijn tijdelijk, gezellig, maar zal je nooit je diepste geheimen vertellen. Soms ontstaat er een plotseling hechte vriendschap, die net zo snel weer kan vervagen. Andere mensen zullen kennissen zijn die als een boemerang vertrekken en weer terug komen wanneer ze jou nodig hebben, of jij hen. En dan heb je nog de Marthe’s en Denise’s, de vriendinnen waar ik altijd op kan rekenen en al jaren een constante factor in mijn leven zijn.
Sinds ik chronisch ziek ben, heb ik hier mijn balans in moeten vinden. Net als met veel andere dingen. Met vallen en opstaan. Gekwetst worden en het schuldig zijn aan anderen kwetsen.
De grootste leerweg voor mij was het uitvinden van welke mensen de moeite waard zijn, welke ik met pijn in mijn hart moest laten gaan en de mensen die ik eigenlijk al veel eerder had moeten ontvrienden op Facebook.
Ik denk niet dat mensen het slecht bedoelen. Ik denk niet dat mensen je in de steek willen laten. Maar, met mijn hersenletsel zijn er een heleboel veranderingen in mijn leven gekomen en mijn vrienden moeten daar ook mee om kunnen gaan. Ze zijn bevriend geraakt met het meisje dat elk weekend op stap wou, niet met die persoon die liever thuis bleef voor een leuke film (wat nu wel het geval is).
Ook in gewone vriendschappen groeien mensen uit elkaar, doordat ze opeens andere belangstellingen krijgen, verhuizen of een gezinnetje willen starten. Waarom krijgen deze ‘in de steek laters’ dan zo een ‘slechteriken’ stempel?
De eerste tijd na mijn ongeluk kreeg ik behoorlijk wat lieve berichtjes. Een ‘hoe gaat het?’, een ‘ik hoop dat je snel opknapt’ of een ‘ik denk aan je’. Super lief vond ik dat, maar soms was ik te moe en vergat ik te reageren. Een andere keer stuurde ik een uitgebreid verhaal terug over hoe het ging en vooral over hoe klote (sorry mam) het momenteel allemaal was. Als ik er toevallig aan dacht, stuurde ik nog een ‘hoe gaat het met jou dan?’ terug, maar daar vergat ik vaak op te reageren.
Na een tijdje werden de berichtjes minder en hoorde ik van sommige mensen helemaal niks meer. Al gauw werden dit de ‘slechteriken’, maar nu vijf jaar later vraag ik me af hoe slecht ze eigenlijk waren, want vroeg ik wel eens naar hen, echt naar henzelf? Durfden ze mij hun problemen nog wel te vertellen? Of waren ze bang mij hun zorgen te vertellen, omdat hun problemen misschien ‘niks’ leken vergeleken met waar ik last van had?
In het begin kon ik mij hier niet druk om maken. Er was maar één ding waar ik mee bezig was, en dat was ikzelf. Maar of dat mijn vriendschappen veel goeds deed, vraag ik mij nu af. Een vriendschap hoort in mijn ogen van twee kanten te komen en is net als het leven, je krijgt wat je er insteekt. En op dat moment stak ik helemaal niks in niemand.
En natuurlijk, er bestaan echte slechteriken, die je als de donder moet verwijderen op Facebook. Maar voor je iedereen dat stempel geeft. Probeer ook eens een blik te werpen op hoeveel jij de afgelopen tijd in je vriendschappen hebt gestoken. Sturen ze je maar geen berichtjes? Heb jij ze eigenlijk zelf al eens een berichtje gestuurd? Vertellen ze je nog maar weinig? Praat je dan misschien alleen nog maar over jouw problemen?
Maar ook hierbij geldt dat het van twee kanten moet komen. Steek jij juist heel veel moeite in een vriendschap en krijg je er niks voor terug? Misschien moet je deze mensen dan laten gaan of worden het boemerang vrienden (ook niks mis mee).
Ik heb ook vriendschappen gehad, die ik koste wat koste wou houden, omdat het zulke leuke en lieve mensen waren. Het was altijd reuze gezellig en het was fijn om ergens bij te horen. Maar ik trok het niet. Ze wilden en verwachtten te veel van mij. Hoe graag ik ook wou luisteren naar al hun verhalen, de laatste roddels en hun bezigheden. Ik kon het niet. We hebben hierover gepraat, beide concessies gedaan, maar het werkte gewoon niet. Ik had ook nog andere prioriteiten en mijn hele leven kon niet draaien om alleen maar die vriendschappen.
Sinds ik deze vriendschappen verbroken heb, heb ik meer ruimte in mijn hoofd. Ik kan weer ademhalen en mezelf zijn. Het was voor mij een wijze les, dat als vriendschappen te veel van je vragen, je soms voor jezelf moet kiezen. Niet, omdat er iets mis is met hen, of met mij, maar omdat de combinatie niet werkt.
Daarnaast is er behoorlijk wat veranderd in de dingen die we doen. Mijn vriendinnen moeten rekening houden met mijn beperkingen. Ik kan niet zomaar op stap en doen wat we eerder deden. Ik ben veel sneller moe of zeg op het laatste moment af, omdat ik me toch niet goed voel. Inmiddels ben ik er zo aan gewend dat mijn vriendinnen dit ‘gewoon maar accepteren’ dat ik soms vergeet dat er wel wat voor hen tegenover moet staan (ja dat lees je goed, want zij kunnen niet alleen maar geven en ik alleen maar nemen). .
Het moet namelijk wel leuk blijven. En met leuk blijven, bedoel ik niet dat je dingen moet doen die je niet kunt of niet bij je passen. Ik heb het over je vrienden een keer vertellen hoeveel ze voor je betekenen, misschien een leuk kaartje sturen of eens ergens op trakteren. Een luisterend oor bieden en voor ze klaar staan als ze jou eens nodig hebben. Ik bedoel de balans vinden tussen ‘ziekte tijd’ en ‘vrienden tijd’. Want als het onderwerp altijd maar over jouw beperkingen gaat dan blijft er van vriendschap weinig over en krijgen je vrienden meer de functie van therapeut of behandelaar en dan zou je ze eigenlijk moeten gaan betalen.
Al met al gun ik jullie allemaal jullie eigen Marthe’s en Denise’s, misschien vind je ze in een lotgenoot, misschien vind je ze in oude vriendschappen of in een nieuwe. Geloof in je zelf en geloof in hun want het leven wordt een stuk leuker en makkelijker met een vriend naast je zijde.
Liefs Ilana
Lees hier de vorige blog van Ilana
Ilana heeft in 2014 een ongeluk gehad, waarbij zij een hersenkneuzing heeft opgelopen. Nu heeft zij een blog opgericht over hoe het voor haar is om te leven met hersenletsel. Ze wil hiermee graag mensen meer inzicht geven over de gevolgen van NAH en mensen met NAH steun bieden. Lees hier verder op haar website www.ikbenilana.nl.