Vormen van niet-aangeboren hersenletsel
Er bestaan twee soorten niet-aangeboren hersenletsel: traumatisch hersenletsel en niet-traumatisch hersenletsel.
Traumatisch hersenletsel ontstaat door een klap tegen je hoofd. Een vorm van traumatisch hersenletsel is een hersenkneuzing:
De klachten van een hersenkneuzing lijken op die van een hersenschudding, maar gaan vaak niet meer weg. Er zijn vaak problemen met zien, begrijpen en onthouden. Ook kun je moeite hebben met het bewegen van een deel van je lichaam. Sommige mensen houden langer dan een maand last van hun klachten. Wanneer dit gebeurt na een hersenkneuzing dan noemen we dit klachten die te maken hebben met niet-aangeboren hersenletsel.
Niet-traumatisch hersenletsel ontstaat door een proces in je lichaam. Verschillende vormen van niet-traumatisch hersenletsel zijn:
Door een beroerte kan één kant van je lichaam verlamd raken. Ook kun je problemen met praten, zien en onthouden krijgen. Een beroerte komt meestal voor bij volwassenen boven de 65 jaar.
De meeste patiënten met een hersentumor hebben last van hoofdpijn en epilepsie. Ook hebben zij vaak problemen met zien, horen, voelen, bewegen en denken.
Hersenvliesontsteking (meningitis)
Hersenvliesontsteking ontstaat door een virus of bacterie. Je krijgt plots koorts, ernstige hoofdpijn en een stijve nek. Soms lukt het niet meer om wakker te blijven. Vaak ben je ook in de war of vergeet je dingen snel.
Hersenontsteking (encefalitis)
De kenmerken van een hersenontsteking lijken erg op die van een hersenvliesontsteking. Het verschil is dat een hersenontsteking zich vaak minder snel ontwikkelt. In de loop van dagen tot weken krijg je langzaam steeds meer klachten.
In bepaalde situaties kunnen je hersenen niet genoeg zuurstof krijgen en daardoor schade oplopen. Dit proces kan plots gebeuren, bijvoorbeeld na een hartstilstand of als je bijna verdrinkt. Maar het kan zich ook langzamer ontwikkelen. Bijvoorbeeld nadat je giftige stoffen hebt ingeademd.
Neuroborreliose (de ziekte van Lyme)
Als een besmette teek je bijt, dan kun je de ziekte van Lyme krijgen. Dit kan leiden tot allerlei klachten, zoals een scheef gezicht, een pijnlijke arm of been, of een hersenvliesontsteking.
Isabella werd op haar 13e aangereden en raakte in coma
Isabella was altijd een heel vrolijk, spontaan meisje. Tot ze vijf jaar geleden werd aangereden door een scooter. Na drie maanden coma moest ze alles opnieuw leren. Het gaat gelukkig goed met haar, maar veel dingen blijven moeilijk. Echt contact maken bijvoorbeeld. Isabella is nu 18 jaar. Een verhaal over dromen en teleurstellingen.
Cijfers
800.200 mensen
waren er in 2021 bij de huisarts bekend met een aandoening die kan leiden tot niet-aangeboren hersenletsel.
<65 jaar
Iets meer dan één derde van al deze mensen is jonger dan 65 jaar. Bij een hersentumor is dat bijna twee derde en bij een hersenschudding is dat zelfs 82%.
The Class, voor jongeren met NAH
De Hersenstichting biedt met het project The Class jongvolwassenen (18 – 30 jaar) met niet-aangeboren hersenletsel een traject om hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. The Class is een coaching- en re-integratie traject met als doel de jongeren werkfit te maken en ze te begeleiden naar een passende, duurzame werkplek. Meer lezen?
De Hersenstichting heeft bij het opstellen van deze tekst dankbaar gebruik gemaakt van adviezen van:
- Prof. dr. Joukje van der Naalt, neuroloog, UMCG te Groningen
Laatste update: april 2024